Eén op vier huisgezinnen heeft een kat als huisdier. Zolang er nog te weinig katten gesteriliseerd zijn, komen er geregeld (ongewenste) kittens bij. Elke kat kan per jaar tot 3 nestjes van 3 tot 6 kittens krijgen. Eén kattin en haar nakomelingen kunnen zo in theorie dus op 5 jaar tijd voor enkele duizenden kittens zorgen.
Ongewenste kittens die geen opvang vinden en niet in het asiel terechtkomen, maar ook volwassen katten die door allerlei omstandigheden ongewenst zijn geworden, belanden uiteindelijk vaak op straat. Een efficiënte aanpak van deze zwerfkattenpopulatie is noodzakelijk:
- voor het welzijn van de zwerfkatten zelf
- om overlast te bestrijden
- voor de publieke gezondheid
- voor de bescherming van de inheemse wilde dieren en de lokale fauna
Verplichte sterilisatie/castratie en registratie van huiskatten:
In 2012 is in België daarom het meerjarenplan voor de sterilisatie van huiskatten van start gegaan. Sinds 1 september 2014 moeten katten voor ze verhandeld of gratis weggeven worden, vooraf verplicht gesteriliseerd/gecastreerd, gechipt en geregistreerd worden. Hun gegevens en die van hun baasje dragen ze met zich mee op een microchip. Al deze gegevens zijn opgeslagen in de centrale databank CatID. Verloren gelopen huiskatten kunnen op die manier snel herenigd worden met hun baasje.
Sinds 1 april 2018 is sterilisatie van huiskatten algemeen verplicht. De populatie huiskatten is zodanig groot dat er sprake is van een onevenwicht. De asielen worden overbevolkt. De huiskat zal dan ook niet uitsterven door deze maatregel. Bovendien kan iedereen die met katten wil kweken (ook als je maar 1 nestje wil) een erkenning aanvragen bij de dienst Dierenwelzijn van de Vlaamse Overheid. https://dierenwelzijn.vlaanderen.be
Kattinnen hebben na sterilisatie minder kans op tumoren, schijnzwangerschappen en baarmoederkanker. Gecastreerde katers worden rustiger, vertonen minder zwerfgedrag en vechten minder, waardoor de kans kleiner is dat ze besmettelijke ziektes oplopen.
Op de website van Dierenwelzijn Vlaanderen https://www.huisdierinfo.be/zoogdieren/katten vind je meer informatie over de verplichte sterilisatie/castratie en de identificatie- en registratieplicht van huiskatten.
Zwerfkatten:
Benaderbare zwerfkatten hebben meestal ooit een baasje gehad. Ze zijn gewend aan mensen en leven in hun buurt omdat ze daar voedsel en schuilplaatsen vinden.
Mensenschuwe zwerfkatten werden doorgaans geboren in het wild, hebben nooit een eigenaar gehad en mijden elk menselijk contact.
Zwerfkatten die, in het kader van het zwerfkattenproject, na behandeling (sterilisatie/castratie/test op ziektes/oorknip) worden teruggeplaatst, worden, om het onderscheid te maken, koloniekatten genoemd. Ze worden vaak opgevolgd en gevoederd door buurtbewoners en geraken op die manier mogelijk gewend aan een beperkte mate van menselijk contact.
Diervriendelijke tips om ongewenst bezoek van zwerfkatten te weren uit je tuin:
- Kruipende planten als bodembedekker (katten houden van droge losse grond – de zandbak van de kinderen wordt beter afgedekt)
- Een laag van ruwe materialen, keien of doornige takken
- Een sproeisysteem met sensor op strategische plaatsen : de meeste katten houden niet van water
- Kippendraad vlak onder het grondoppervlak: die is onzichtbaar en belet dat de katten graven
- Een afsluiting van minstens 180 cm hoog
Procedure
Melding van zwerfkatten:
Het centrale meldpunt voor overlast door zwerfkatten is de dienst Gemeentelijke Infrastructuur en Milieubescherming : milieudienst@lubbeek.be
Je kan het Meldingsformulier zwerfkatten downloaden, mailen naar milieudienst@lubbeek.be of telefonisch contact nemen via 016 31 63 10.
Vangacties van zwerfkatten:
De gemeente Lubbeek heeft een samenwerkingsovereenkomst met het erkende dierenasiel De Zorghoeve vzw, Kortenaken.
Werkwijze:
De milieudienst van de gemeente geeft de meldingen van burgers door aan De Zorghoeve. Een medewerker van De Zorghoeve neemt daarna contact op met de melder om af te spreken wanneer een vangkooi kan geplaatst worden. De melder verwittigt De Zorghoeve wanneer er een zwerfkat in de vangkooi zit. Een medewerker van De Zorghoeve haalt de gevangen zwerfkat op en brengt ze bij de dierenarts, waarmee de gemeente een samenwerkingsovereenkomst heeft, voor behandeling. De kat krijgt een oorknip, wordt getest op ernstige ziektes en gesteriliseerd of gecastreerd. De dierenarts kan in uitzonderlijke gevallen oordelen dat euthanasie nodig is en voert die dan uit op een diervriendelijke en pijnloze manier.
Het merendeel van de zwerfkatten wordt na behandeling door een medewerker van De Zorghoeve teruggeplaatst op de vanglocatie.
Voor zwerfkatten die benaderbaar en nog te socialiseren zijn wordt, eens ze medisch helemaal in orde zijn, in de mate van het mogelijke een definitieve thuis gezocht door De Zorghoeve vzw: https://www.de-zorghoeve-vzw.com/
Indien de kat kan geïdentificeerd worden door een tatoeage, halsbandje of chip wordt ze uiteraard aan haar eigenaar terug bezorgd.
Het is natuurlijk niet de bedoeling dat inwoners hun eigen huiskatten laten steriliseren via het zwerfkatten-sterilisatieproject van de gemeente!